Emmi Pikler

Emmi Pikler werd in 1902 in Wenen geboren. Ze werd aan het kinderziekenhuis van de Universiteit van Wenen tot kinderarts opgeleid. Professor Von Pirquet en kinderchirurg Salzer waren haar belangrijkste leermeesters. Zij stonden bekend als zeer progressief in hun benadering van jonge kinderen en dat trok studenten uit de hele wereld. De nadruk lag op preventie en op het belang van vrije beweging en spel en op respectvol omgaan met het kind. 

Opvoeding van haar dochter

Toen Pikler in 1931 een dochter kreeg, besloten zij en haar man hun kind nooit te forceren in haar ontwikkeling. Ze wilden haar eigen ritme respecteren en haar vanaf het begin de mogelijkheid geven haar eigen initiatief in beweging en spel te volgen. Emmi Pikler werd bevestigd in haar hypothese dat een kind - wanneer het de kans krijgt te onderzoeken en te leren in zijn eigen tempo - beter leert zitten, staan, spreken en denken dan een kind dat gestimuleerd of geholpen wordt in haar ontwikkeling.

Begeleiden van ouders

Vervolgens begeleide Emmi Pikler tien jaar lang ouders op de manier waarop zij met haar dochter omging. Wekelijks bezocht ze de gezinnen om hen te begeleiden en concrete aanwijzingen te geven. Ze hielp ouders te vertrouwen op de aangeboren competenties van hun kinderen en het eigen ritme te respecteren. Pikler zag deze kinderen over het algemeen opgroeiden tot vrolijke, nieuwsgierige en coöperatieve kinderen. Dat leidde tot een boek voor ouders, later in het Duits vertaald als "Friedliche Baby's, zufriedene Mütter".

Kindertehuis Lóczy

Direct na de tweede wereldoorlog werd ze gevraagd de leiding op zich te nemen van een kindertehuis in Boedapest. Dit tehuis wordt Lóczy genoemd, naar de straat waarin het gevestigd was. Later kreeg het tevens de functie van Nationaal Methodologisch Instituut voor Kindertehuizen.

verder lezen...

Emmi Pikler nam in 1946 de leiding op zich van het kindertehuis Lóczy in Boedapest. Ze was ervan overtuigd dat ook in een tehuis kinderen zo verzorgd kunnen worden dat ze zich optimaal kunnen hechten en ontwikkelen. Daarmee ging ze in tegen de toen gangbare inzichten.

De zorg voor kinderen in Lóczy is gebaseerd op vier principes:

• Het belang van onafhankelijke activiteit voor het kind.
• Het belang van een hechte relatie met een of meer volwassenen.
• Het belang van een omgeving die het zelfbewustzijn en het bewustzijn van anderen voedt.
• Het belang van een goede lichamelijke gezondheid.
  

Wonen in Lóczy 

In het huis konden 32 kinderen wonen. Ze werden meestal aan het begin van het eerste levensjaar opgenomen omdat ze niet in hun eigen gezin konden opgroeien.

De meeste kinderen werden na een paar jaar geadopteerd. Een aantal keerden terug naar hun familie of werden opgenomen in een pleeggezin. De kinderen woonden gemiddeld anderhalf tot drie jaar in Lóczy. Verzorgsters begeleidden zo lang mogelijk dezelfde groep van acht kinderen van zoveel mogelijk dezelfde leeftijd.

Het dagelijkse leven

De kinderen leefden in een ruimte die zó ingedeeld was dat elk kind in alle rust gebaad, verschoond en gevoed kon worden. Daardoor kon er tussen de volwassene en het kind een hechte relatie ontstaan, een gevoel van veiligheid.
Dat is een voorwaarde om vrij te kunnen spelen, bewegen en onderzoeken.
De verzorgster hielt tijdens de individuele verzorging een overzicht over de ruimte waarin de andere kinderen speelden of sliepen. Ze greep alleen in als daar een noodzaak toe was. Elk kind, ook een kind met een handicap, beweegt en speelt vanuit eigen initiatief. Het kreeg de tijd die het nodig heeft om zichzelf, zijn omgeving en de anderen te leren kennen.

Onderzoek en internationale scholing

Vanaf het begin deed Emmi Pikler wetenschappelijk onderzoek in Lóczy, naar de algehele ontwikkeling van jonge kinderen.
Sinds 1971 worden beroepskrachten getraind in de Emmi Pikler methodiek.
In 2009 opende het instituut een crèche. In 2011 moest van regeringswege het tehuis sluiten (zoals zovele andere instellingen in Hongarije).
Gelukkig blijft het praktische werk, als rolmodel behouden in het kinderdagverblijf en de SpeelRuimte groepen voor ouders en kinderen
In het instituut worden nog steeds seminars gegeven in verschillende talen, die door mensen uit de hele wereld bezocht worden.
Deze seminars maken deel uit van de Opleiding tot Pikler Pedagoog die nu ook in Nederland te volgen is.

Internationale bekendheid

Na de positieve ervaringen met ouders in haar kinderartsen praktijk, besloot ze de zorg in het kindertehuis op dezelfde manier te organiseren. Ze deed tevens uitgebreid onderzoek naar de psychomotorische ontwikkeling van baby's en peuters die in het kindertehuis opgroeiden. De resultaten werden bekend gemaakt in wetenschappelijke tijdschriften en later verwerkt in het boek "Lasst mir Zeit". Vanaf het begin werd het werk van Emmi Pikler zorgvuldig gedocumenteerd. Eerst door tekenares Clara Pap en fotografe Marian Reismann, daarna werd er veel gefilmd. Dit materiaal wordt nog steeds gebruikt voor scholing. Vanaf de jaren zeventig was er regelmatig contact tussen Emmi Pikler en vakmensen in het buitenland. En vanaf de jaren tachtig gaf ze voordrachten over haar werk op internationale symposia en conferenties. Emmi Pikler bleef vrijwel tot het eind van haar leven actief werkzaam in het kindertehuis Lóczy. Ze overleed in 1984.